Η ιστορία μας

Ιστορική ανασκόπηση του ΣΒΕ

1936

Κατώτερο ημερομίσθιο

Ποια ήταν αυτά τα µέτρα; Σύµφωνα µε τον Γ. Λούλη, «η κατάστασις εις την οποίαν ευρίσκετο η εργασία παρηκολούθει τον νόµον της προσφοράς και της ζητήσεως εργατικών χειρών, όστις όµως πολλάκις εις τα αποτελέσµατά του είναι αµείλικτος. ∆εν ενοµίσαµεν επιτετραµµένον να αφίσωµεν τον Έλληνα εργάτην εκτεθειµένον εις τας συνεπείας του νόµου τούτου και παρά την αντίδρασιν την οποίαν συνήντησαν, και εις τα µάλλον κοινωνικώς εξειλιγµένα κράτη, µέτρα κατατείνοντα εις την ρύθµισιν του εργατικού ηµεροµισθίου βάσει σταθεροτέρων όρων, ώστε να µην κατέρχηται τούτο υπό το επίπεδον της στοιχειώδους συντηρήσεως του εργάτου, παρά τας θεωρητικάς αντιθέσεις εναντίον παροµοίων µέτρων, ενοµίσαµεν ότι άπασαι αι αντιρρήσεις αύται έδει να υποχωρήσουν και εδώσαµεν πρωτεύουσαν θέσιν εις το ζήτηµα της εξασφαλίσεως ανεκτής ζωής εις τον εργάτην. Έχοντες εκ της σκέψεώς µας ταύτης σύµφωνον µέγα µέρος της εργαδοτικής τάξεως, εχωρήσαµεν εις τον συµβατικόν καθορισµόν κατωτέρου ορίου ηµεροµισθίου, του οποίου εισηγήθηµεν και επετύχοµεν την εφαρµογήν παρά του συνόλου σχεδόν της βιοµηχανίας Βορείου Ελλάδος»³⁹⁵.

Ήταν η πρώτη φορά που εφαρµοζόταν στην Ελλάδα ελάχιστο όριο ηµεροµισθίου. Ακολούθησε τον Ιούλιο πρωτοβουλία της κυβέρνησης Ι. Μεταξά (πριν από την κήρυξη της δικτατορίας) να υπογραφεί εθνική συλλογική σύµβαση για ελάχιστο όριο ηµεροµισθίου, προειδοποιώντας ότι αν δεν συναινούσαν οι εργοδοτικές οργανώσεις, θα καθιέρωνε το µέτρο µε αναγκαστικό νόµο.

1964

Ανασκόπηση μισού αιώνα και όνειρα για τον υπόλοιπο

Η συµπλήρωση της 50ετίας από την ίδρυση του ΣΒΜΘ, εορτάσθηκε µε την έκδοση του λευκώµατος «Σύνδεσµος Βιοµηχάνων Μακεδονίας – Θράκης 1914 – 1964» και µε τελετή που πραγµατοποιήθηκε στην αίθουσα του ΕΒΕΘ, στις 2 Ιουνίου 1964.

Η οµιλία του Κ. Χατζηδηµούλα ήταν η κεντρική και η πλέον εντυπωσιακή στην εκδήλωση. Σύµφωνα µε τον τύπο, είπε τα εξής.

«Εν αρχή ωµίλησεν ο πρόεδρος του Συνδέσµου Βιοµηχάνων Μακεδονίας – Θράκης κ. Κ. Χατζηδηµούλας, ο οποίος περιέγραψε την κατάστασιν της βιοµηχανίας της Μακεδονίας, ως ήτο αύτη κατά την απελευθέρωσιν. Ανεφέρθη εις την ίδρυσιν του πρώτου εργοστασίου εις Νάουσαν το 1875 και την κατ’ αποµίµησιν ίδρυσιν µέχρι του 1912 και συνεχίζων υπεγράµµισε τας υπηρεσίας τας οποίας προσέφερον οι Μακεδόνες βιοµήχανοι και ιδίως οι Ναουσαίοι εις τον ανταρτικόν αγώνα του 1903 – 8. Ο κ. Χατζηδηµούλας εχαρακτήρισεν ως περίοδον της µεγαλυτέρας προπολεµικής αναπτύξεως την περίοδον από το τέλος του πρώτου παγκοσµίου πολέµου µέχρι της ενάρξεως του δευτέρου, παρά τας δηµιουργηθείσας δυσµενείς συνθήκας, ως και τους συναλλαγµατικούς περιορισµούς λόγω της παγκοσµίου κρίσεως κατά το διάστηµα 1929 – 32. Περαιτέρω υπεγράµµισε την µετά την ανισοµερή εγκατάστασιν προσφύγων και των νέων τότε δηµιουργηθεισών εις την Ελλάδα δηµογραφικών και οικονοµικών συνθηκών, εµφάνισιν της τάσεως συγκεντρωτισµού εις το λεκανοπέδιον της Αττικής, η οποία επρόκειτο µεταπολεµικώς να αποτελέση την αιτίαν της µεγάλης τραγωδίας της επαρχιακής βιοµηχανίας. Ο πρόεδρος του Συνδέσµου Βιοµηχάνων εκάκισε τους συµµαχικούς συµβούλους, οι οποίοι αµέσως µετά τον Β΄παγκόσµιον πόλεµον εχαρακτήρισαν την Μακεδονίαν ως καθαρώς γεωργικήν και ηρνήθησαν να επιτρέψουν την δανειοδότησιν των ερειπωθέντων βιοµηχανιών αυτής. Κατόπιν ετόνισεν ότι κατά την τελευταίαν δεκαετίαν ο Σύνδεσµος Βιοµηχάνων απεδύθη εις σκληρόν αγώνα εναντίον του συγκεντρωτισµού, υπέρ της αποστροφής του ρεύµατος και γενικώς υπέρ της περιφερειακής αναπτύξεως. Τέλος, ανέφερεν ότι κατόπιν των δηµιουργηθεισών σήµερον συνθηκών, η Θεσσαλονίκη και η Πτολεµαΐς θα αποτελέσουν τους δύο πόλους της αναπτύξεως της Μακεδονίας, εκ της οποίας θα προέλθη και η µεγάλη βιοµηχανία και η αύξησις της κινήσεως του λιµένος».

Τράπεζα Μακεδονίας – Θράκης

Τον Σεπτέµβριο του 1977 ο Πρωθυπουργός παρείχε έγκριση για την ίδρυση της Τράπεζας Μακεδονίας – Θράκης µε έδρα τη Θεσσαλονίκη. Το αίτηµα, που υποστηρίχθηκε από τον Σύνδεσµο, εγκρίθηκε και τυπικώς από την Νοµισµατική Επιτροπή τον Νοέµβριο του ίδιου έτους. Επακολούθησε δηµόσια εγγραφή µετόχων, στην οποία υπερκαλύφθηκε το ονοµαστικό κεφάλαιο, από 9.000 ιδιώτες.

Με ικανοποίηση έγιναν δεκτές οι αποφάσεις του Υπουργού Συντονισµού Π. Παπαληγούρα, µε τις οποίες υπήχθησαν στις ευεργετικές διατάξεις του Νόµου 289/76 περί παροχής κινήτρων διά την ανάπτυξιν παραµεθορίων περιοχών βιοµηχανικές επενδύσεις σε ακριτικούς νοµούς της Θράκης.

Το καλοκαίρι του 1979 ορίστηκε το ∆ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας Μακεδονίας – Θράκης, µέλος του οποίου ήταν και ο Φ. Καζάζης (Προεδρος ΣΒΒΕ). «Ο βιοµηχανικός κόσµος της Βορείου Ελλάδος», δήλωσε ο τελευταίος, «χαιρετίζει µε ιδιαίτερη ικανοποίηση την υπογραφή του καταστατικού της Τραπέζης Μακεδονίας – Θράκης, για την ίδρυση της οποίας συνέβαλε αποφασιστικά και µε τη συµµετοχή του στην κάλυψη του µετοχικού κεφαλαίου και προηγουµένως µε τη συµβολή του στις διάφορες διαδικασίες και ενέργειες για την υιοθέτηση από την πολιτεία και την αναγνώριση της σκοπιµότητάς ιδρύσεώς της. Πράγµατι, η δηµιουργία της Τραπέζης αυτής αποτελεί την πρώτη ουσιαστική εφαρµογή οικονοµικής αποκεντρώσεως στην περιοχή µας και το γεγονός αυτό πρέπει ιδιαίτερα να τονισθεί γιατί αποτελεί παλαιό και επίµονο αίτηµα όλων των παραγόντων της Βορείου Ελλάδος».

1987

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πληροφόρησης Επιχειρήσεων

Σε συνεργασία µε το ΕΒΕΘ, ο ΣΒΒΕ ανέλαβε τον Ιούνιο του 1987 να εκτελέσει ένα φιλόδοξο πρόγραµµα της ΕΟΚ, που αφορούσε την πληροφόρηση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων σε θέµατα οικονοµικής νοµοθεσίας, χρηµατοδότησης, τεχνικών προδιαγραφών, εµπορικών συναλλαγών κ.λπ. Η πληροφόρηση αυτή προγραµµατίστηκε να παρέχεται από ειδικά γραφεία («θυρίδες»), ένα από τα οποία ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη και λειτούργησε στους χώρους του ΣΒΒΕ, µε βάση σύµβαση που υπέγραψε ο Σύνδεσµος µε την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Τα γραφεία στελεχώθηκαν µε εξειδικευµένους επιστήµονες και διέθεταν σύγχρονο εξοπλισµό πληροφορικής και τηλεπικοινωνίας.

Στη Θεσσαλονίκη το επιστηµονικό προσωπικό του Κέντρου αποτέλεσαν ο Γιάννης Σταύρου, που ανέλαβε την οργάνωση και διεύθυνση του Κέντρου και η Άννα Ντινίδου, ως υπεύθυνη πληροφόρησης. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πληροφόρησης Επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε στις 17 ∆εκεµβρίου 1987 από τον Υπουργό Β. Ελλάδος Στέλιο Παπαθεµελή και άρχισε να λειτουργεί στον έβδοµο όροφο του κτιρίου της πλατείας Μοριχόβου. Πρόεδρος της Επιτροπής του Κέντρου ορίστηκε ο αντιπρόεδρος του ΣΒΒΕ Μάρκος ∆ούφος. Εκτός από την πληροφόρηση όσων υπέβαλαν ερωτήµατα (το πρώτο δωδεκάµηνο ανήλθαν σε 1.456), το Κέντρο συµµετείχε σε εκδηλώσεις, µε ειδικές παρουσιάσεις. Τα στελέχη του παρουσίασαν το Κέντρο σε δηµόσιες οµιλίες σε επαγγελµατικούς οργανισµούς και φορείς. Ιδιαίτερη πρωτοβουλία του Κέντρου ήταν η δηµιουργία της τηλεοπτικής εκποµπής «Η Ευρώπη σήµερα», την οποία πρόβαλλε η ΕΤ3 κάθε Σάββατο.

1999

Εγνατία Ανάπτυξη: Ανταγωνιστικότητα και απασχόληση στο βορειοελλαδικό τόξο

Στις 7.6.1999 παρουσιάστηκε δηµοσίως, µε την παρουσία του Υπουργού Ανάπτυξης Ευάγγελου Βενιζέλου, το νέο στρατηγικό σχέδιο του ΣΒΒΕ για την ανάπτυξη της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης, µε τίτλο «Εγνατία Ανάπτυξη: Ανταγωνιστικότητα και απασχόληση στο βορειοελλαδικό τόξο». Η µελέτη απαντούσε στο κεντρικό ερώτηµα πώς θα ήταν δυνατή η συνεργασία ιδιωτικού και δηµόσιου τοµέα, προκειµένου να αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα του «Βορειοελλαδικού Τόξου», ώστε να εξασφαλίσει απασχόληση και ανταγωνιστικότητα για πολλά χρόνια. Ως βασικό συγκριτικό πλεονέκτηµα λήφθηκε η «διέλευση από τον βορειοελλαδικό χώρο των διευρωπαϊκών δικτύων». Οι Περιφέρειες Ηπείρου, ∆υτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, συµφώνησαν να αναθέσουν στον ΣΒΒΕ την εκπόνηση µιας µελέτης, η οποία θα επέλεγε τις κοινές στρατηγικές παρεµβάσεις που θα έπρεπε να γίνουν στις τέσσερις αυτές περιφέρειες, για να επιτευχθούν οι στόχοι που προαναφέρθηκαν: ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη (συνεπώς: απασχόληση).

Η ανάλυση ανέδειξε πράγµατι τα κοινά χαρακτηριστικά και τις κοινές προοπτικές ανάπτυξης των τεσσάρων περιφερειών, µε καθοριστική παράµετρο την ολοκλήρωση του άξονα της Εγνατίας και τη διασύνδεσή του µε τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Οι προτάσεις υποδείκνυαν παρεµβάσεις σε επτά τοµείς. Ο πρώτος τοµέας ήταν η εξασφάλιση τεχνικών υποδοµών για την ανταγωνιστικότητα. Ο δεύτερος, η υποστήριξη της µεταποίησης ως κύριας πηγής ανταγωνιστικότητας. Ο τρίτος, η ανάπτυξη της καινοτοµίας και ανθρώπινων πόρων. Ο τέταρτος, η προσαρµογή του πρωτογενούς τοµέα. Ο πέµπτος, η αξιοποίηση των τουριστικών πόρων. Ο έκτος, η ανάπτυξη σύγχρονου τοµέα υπηρεσιών, και, ο έβδοµος αφορούσε τη συνεργασία µε τις βαλκανικές χώρες. Σε αυτούς τους επτά τοµείς αντιστοιχήθηκαν 25 παρεµβάσεις, δηλαδή αφενός συγκεκριµένα έργα (όπως η υποστήριξη της µεθοριακής βιοµηχανίας) και αφετέρου αλλαγή του ισχύοντος θεσµικού πλαισίου. Βασική υπόθεση της µελέτης ήταν το γεγονός ότι η ισχυροποίηση του Βορειοελλαδικού Τόξου θα δηµιουργούσε µια ισχυρή «βάση εξόρµησης» από την Ελλάδα προς τις χώρες της Βαλκανικής και του Εύξεινου Πόντου.

1914

Η υπογραφή του καταστατικού του Συνδέσμου Βιομηχανιών Μακεδονίας

Στις 15 Ιανουαρίου 1914 μια ομάδα βιομηχάνων της Θεσσαλονίκης, αποτελούμενη από τους Περικλή Χατζηλάζαρο, Αθανάσιο Μακρή, Γρηγόριο Λόγγο, Βασίλειο Τουρπάλη, Θεόδωρο Δάνου, Μιχαήλ Νούσια, Ηρακλή Χατζηδημούλα και Μωυσή Μορπούργο, συνεδριάζουν στα γραφεία της Υφαντουργικής Εταιρείας Ναούσης «Έρια» και αποφασίζουν την ίδρυση σωματείου, με σκοπό την ενίσχυση και την υποστήριξη των συμφερόντων της εγχώριας βιομηχανίας.

Στο πρακτικό, που υπέγραψαν οι ιδρυτές του «Συνδέσμου Βιομηχάνων Μακεδονίας», αναφέρονται τα εξής:

«….Οἱ ὑποφαινόμενοι ἐργοστασιάρχαι συνελθόντες σήμερον τῇ 15ῃ Ἰανουαρίου 1914 ἐν Θεσσαλονίκῃ τοῖς Γραφείοις τῆς Ὑφαντουργικῆς Ἑταιρείας Ναούσσης «Ἔρια», κατόπιν ἀνταλλαγῆς σκέψεων περί τῆς ἀπό κοινοῦ ἐνεργείας πρός ὑποστήριξιν τῆς ἐγχωρίου βιομηχανίας, ἀπεφασίσαμεν καί προέβημεν εἰς τήν ἵδρυσιν Σωματείου μέ ἔδραν τήν Θεσσαλονίκην, ὑπό τήν ἐπωνυμίαν «Σύνδεσμος Βιομηχάνων Μακεδονίας» τοῦ ὁποίου γενικός σκοπός ἔσται ἡ ἐνίσχυσις και ὑποστήριξις τῶν βιομηχανικῶν συμφερόντων τῆς ἐγχωρίου βιομηχανίας…»

1994

Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης Μακεδονίας-Θράκης

Την εκπόνηση του στρατηγικού σχεδίου, που απαίτησε οκτώ µήνες (1993-1994), ακολούθησε σειρά συναντήσεων µε τον Υπουργό Μακεδονίας-Θράκης, Κωνσταντίνο Τριαρίδη (1937-2012), και τους περιφερειάρχες των τριών περιφερειών της περιοχής, προκειµένου το στρατηγικό σχέδιο να συνδεθεί µε το περιφερειακό πρόγραµµά της. Αντίστοιχες επαφές έγιναν σε κυβερνητικό επίπεδο, προκειµένου να επιτευχθεί ένας άλλος στόχος του στρατηγικού σχεδίου, που ήταν η αναµόρφωση του αναπτυξιακού νόµου 1892/90. Για το σκοπό αυτό έπρεπε να γίνει κοινή συνείδηση ότι στην κατανοµή των πόρων του δεύτερου κοινοτικού πλαισίου θα έπρεπε να επικρατήσει το κριτήριο της περιφερειακής και της βαλκανικής διάστασης. Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του ΣΒΒΕ Ν. Ευθυµιάδης πήγε στις Βρυξέλλες και παρουσίασε τις προτάσεις του στρατηγικού σχεδίου στην αρµόδια Γενική ∆ιεύθυνση της ΕΟΚ, καθώς και σε άλλους αρµόδιους λειτουργούς. Η προσπάθεια αυτή του ΣΒΒΕ στέφθηκε από επιτυχία, αφού ανέδειξε για πρώτη φορά ειδικά µέτρα για τη Βόρειο Ελλάδα, αλλά και ανάληψη έργων επιχειρησιακής υποδοµής από ιδιωτικούς φορείς, µε χρηµατοδότηση από την Κοινότητα.

2010

Όταν οι επιχειρήσεις γίνονται πολίτες

Το 2010, ο Σύνδεσµος Βιοµηχανιών Βορείου Ελλάδος ανέλαβε την πρωτοβουλία ίδρυσης του ∆ικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής προκειµένου να κάνει πράξη την ευαισθησία της επιχειρηµατικής κοινότητας στα προβλήµατα που δηµιούργησε η βαθιά οικονοµική κρίση.

Στόχος και όραµα του ∆ικτύου είναι να λειτουργήσει ως γέφυρα επικοινωνίας µεταξύ επιχειρήσεων και κοινωνίας για την υποστήριξη των καθηµερινών αναγκών των συνανθρώπων µας και ειδικά των παιδιών, στο πλαίσιο των αρχών της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Η επίτευξη του στόχου υλοποιείται µε την προσφορά σε υλικά αγαθά ή / και υπηρεσίες, ανάλογα µε τις ανάγκες των φορέων υποστήριξης και των δυνατοτήτων των επιχειρήσεων.

Η δράση του ∆ικτύου και η ιδέα υλοποίησής του σύντοµα αγκαλιάστηκε από τους σηµαντικότερους επιχειρηµατικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, το Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Θεσσαλονίκης, το Βιοτεχνικό Επιµελητήριο Θεσσαλονίκης, το Επαγγελµατικό Επιµελητήριο Θεσσαλονίκης, το Σύνδεσµο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και τον Εµπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης. Η επιχειρηµατική κοινότητα από το 2012 υποστηρίζει ιδρύµατα και φορείς, δίνοντας ιδιαίτερη έµφαση στην ενίσχυση των συσσιτίων.

Στην επίσηµη πρώτη παρουσίαση του ∆ικτύου, στις 2 Φεβρουαρίου 2013, συµµετείχε ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, ενώ, την επόµενη χρονιά ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, ∆υρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιος µίλησε σε ειδική εκδήλωση στην οποία συµµετείχαν εκπρόσωποι της επιχειρηµατικής κοινότητας και των φορέων υποστήριξης.